W ostatnich badaniach naukowych przedstawiono przypadek 5-letniego chłopca z łuszczycą plackowatą, u którego wystąpiły poważne objawy zespołu Cushinga, spowodowane niewłaściwym stosowaniem miejscowego preparatu zawierającego klobetazol propionian. Badanie to dostarcza nowych, istotnych informacji na temat potencjalnych skutków ubocznych stosowania silnych kortykosteroidów, szczególnie w przypadku dzieci, oraz podkreśla konieczność odpowiedniego nadzoru nad ich stosowaniem w praktyce klinicznej.
Opis przypadku – dramatyczne skutki niewłaściwego stosowania
W badanym przypadku, 5-letni chłopiec z Iranu, który miał historię łuszczycy od 6. miesiąca życia, został dwukrotnie przyjęty do szpitala z powodu objawów zespołu Cushinga. W pierwszej hospitalizacji zaobserwowano u niego nadmierny przyrost masy ciała, otyłość brzuszną, obrzęki, a także charakterystyczne zmiany skórne, takie jak “księżycowa twarz” i “bizonowy garb”. Rodzice chłopca stosowali miejscowy preparat klobetazolu bez zalecenia lekarza, co doprowadziło do poważnych komplikacji zdrowotnych.
Wyniki badań – niepokojące objawy kliniczne
Podczas pierwszej hospitalizacji, badania laboratoryjne wykazały znaczny wzrost poziomu kortyzolu oraz niskie stężenie adrenokortykotropiny (ACTH). Chłopiec przybył do szpitala z masą ciała 38 kg, co stanowiło ponad 95. percentyl. W ciągu roku przed hospitalizacją jego waga wzrosła z 12 kg do 38 kg, co wskazuje na poważne problemy zdrowotne związane z niewłaściwym stosowaniem kortykosteroidów. Po konsultacjach z dermatologiem i endokrynologiem, podjęto decyzję o stopniowym odstawieniu klobetazolu oraz wprowadzeniu metotreksatu w celu leczenia łuszczycy.
Przebieg leczenia – trudności i komplikacje
Po odstawieniu klobetazolu, chłopiec był leczony metotreksatem oraz hydrokortyzonem, aby zapobiec kryzysowi nadnerczowemu. Mimo początkowej poprawy, dwa tygodnie później chłopiec został ponownie przyjęty do szpitala z nawrotem objawów łuszczycy oraz nowymi, poważnymi dolegliwościami, takimi jak wymioty i gorączka. W drugim badaniu stwierdzono, że pomimo leczenia, stan chłopca pogorszył się, co doprowadziło do jego śmierci.
Dyskusja – znaczenie odpowiedniego stosowania kortykosteroidów
Przypadek ten podkreśla istotne wyzwania związane z przepisywaniem miejscowych kortykosteroidów, szczególnie u dzieci. Niewłaściwe stosowanie klobetazolu, jednego z najsilniejszych dostępnych kortykosteroidów, doprowadziło do poważnych skutków ubocznych. W literaturze opisano podobne przypadki, które wskazują na ryzyko wystąpienia zespołu Cushinga w wyniku nadużywania kortykosteroidów, co jest szczególnie niebezpieczne w przypadku dzieci, które mają większą powierzchnię ciała w stosunku do masy ciała, co sprzyja ich nadmiernemu wchłanianiu.
Znaczenie edukacji i nadzoru
W obliczu tego przypadku, kluczowe jest, aby lekarze unikali nadmiernego przepisywania silnych kortykosteroidów, a rodzice byli odpowiednio edukowani na temat potencjalnych skutków ubocznych i konieczności stosowania leków zgodnie z zaleceniami. Ważne jest, aby lekarze i rodzice współpracowali w celu zapewnienia bezpieczeństwa i skuteczności leczenia, unikając jednocześnie nadużywania leków.
Podsumowanie – potrzeba dalszych badań i edukacji
Przypadek 5-letniego chłopca z zespołem Cushinga wywołanym stosowaniem klobetazolu podkreśla znaczenie odpowiedniego stosowania kortykosteroidów oraz konieczność ich nadzoru w praktyce klinicznej. Wzmożona edukacja zarówno lekarzy, jak i rodziców, może pomóc w zapobieganiu podobnym przypadkom w przyszłości. Dalsze badania są niezbędne, aby lepiej zrozumieć ryzyko związane z długoterminowym stosowaniem silnych kortykosteroidów, szczególnie w populacji pediatrycznej.
Bibliografia
Abtahi-Naeini Bahareh, Nasri Peiman, Afshar Kimia and Nouri Nikta. Complicated iatrogenic Cushing’s syndrome induced by topical clobetasol propionate in a child with psoriasis: a case report and review of the literature. Journal of Medical Case Reports 2024, 18(6), 337-343. DOI: https://doi.org/10.1186/s13256-024-04965-7.
